Menu
Menu
MenuNa początku XX wieku Chrzanów miał cztery szkoły podstawowe: dwie czteroklasowe i dwie sześcioklasowe. Młodzież po ich ukończeniu mogła kontynuować naukę w gimnazjach w Krakowie, Białej (dzisiaj Bielsko-Biała) i Wadowicach. Z powodu odległości tych miejscowości od Chrzanowa oraz dla podniesienia prestiżu miasta, w gronie inteligencji narodziła się idea powołania na naszym terenie szkoły typu średniego. Wnioski w tej sprawie składali na posiedzeniach Rady Miejskiej dr.Kazimierz Woynarowski i inspektor szkolny Adolf Zontek.
Stary budynek szkoły
31 stycznia 1911 r. z inicjatywy dr Karola Smolenia powstał Obywatelski Komitet, którego głównym celem było powołanie prywatnego gimnazjum realnego. W skład Komitetu wchodzili: przewodniczący hr. Edward Mycielski, będący marszałkiem powiatu i posłem na sejm galicyjski, członkowie: Chwalibóg, dr Keppler, Małocha, dr Olszewski, dr Rieser, ks. Skoczyński, Schmitzek.
Na walnym zgromadzeniu chrzanowskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego w dniu 12 marca 1911 r. założono Towarzystwo Szkoły Średniej. W związku z tą decyzją Zarząd Oddziału Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego zaprosił delegatów Towarzystw Oświatowych z Grójca, Jaworzna, Chrzanowa, Krzeszowic, Sierszy, Szczakowej i Trzebini na zjazd 6 maja 1911 r. w sali "Sokoła" w celu wydania rozporządzenia o utworzeniu l wrzenia 1911 r. klasy pierwszej szkoły średniej. Na początku lipca 1911 r. do Lwowa udała się delegacja w składzie: ks. Jakub Kamieński, Jan Grzelewski, Alfred Droździkowski po uzyskanie zezwolenia władz na utworzenie prywatnego gimnazjum realnego w Chrzanowie. Zostało ono wydane przez namiestnika Michała Bobrzyńskiego i wiceprezydenta Rady Szkół Krajowych Ignacego Dembowskiego.
W miesiącach letnich przeprowadzono konkurs na kierownika gimnazjum, który wygrał dr Wojciech Krajewski. Jako profesor Gimnazjum św. Anny w Krakowie uzyskał w nim od Rady Szkolnej Krajowej urlop na rok szkolny 1911/12 i objął kierownictwo Prywatnego Gimnazjum Realnego w Chrzanowie (na podstawie pisma zezwalającego na otwarcie szkoły dnia 31 sierpnia 1911 r.). W tym czasie zostały przeprowadzone wpisy do klasy pierwszej. Opłata wpisowa wynosiła 5 koron, a comiesięczne czesne 12 koron. Wtedy też Towarzystwo Szkoły Średniej zmieniło swoją nazwę na Towarzystwo Prywatnego Gimnazjum Realnego w Chrzanowie w składzie:
Od 1 września 1911 r. rozpoczęło zajęcia w Prywatnym Gimnazjum Realnym w Chrzanowie. Nauką objęto 51 uczniów (ale w ciągu roku wystąpiło czterech), którzy zdali egzamin do klasy pierwszej:
Wyznania rzymsko-katolickiego było 38 osób, a mojżeszowego 9. Do grono nauczycielskiego należeli:
Sprawozdanie za rok szkolny 1911/12 wymieniało następujące uroczystości szkolne:
W ciągu roku szkolnego uczniowie przystępowali do spowiedzi i komunii w. trzy razy: 6 paździedmika 1911 r., 3 O marca 1912 r. i 2 6 czerwca 1912 r. Dyrekcja a ogłosiła, iż nowy rok szkolny 1912/13 rozpocznie się nabożeństwem 3 wrzenia 1912 r. Wpisy uczniów i egzaminy do klasy I będą odbywać się dnia 30 sierpnia (w piątek) o ósmej rano, a wpisy uczniów do klasy II, 31 sierpnia. Wpisowe miało nadal wynosić 5 koron.
Gimnazjum Realne w Chrzanowie prowadziło zajęcia szkolne w pomieszczeniach budynku Kasyna Urzędniczego (obecnie Urząd Stanu Cywilnego) i Szkoły Ludowej (obecnie SP nr 3). Ponieważ lokal był zbyt mały, dr Wojciech Krąjewski złożył na posiedzeniu Walnego Zgromadzenia wniosek o wybudowanie dla Gimnazjum własnego gmachu szkolnego. Kosztorys budowy oszacowany przez Michała Guzikowskiego wyniósł 57800 koron. Na posiedzeniu Towarzystwa 9 maja 1912 r. uchwalono rozpoczęcie budowy budynku szkolnego, a kierownictwo powierzono architektowi Stanisławowi Oszackiemu. Dzięki wydatnej pomocy niżej wymienionych osób i instytucji w miecie, zajęcia rozpoczęto w nim już w 1912 r.
Henryk Loewenfeid, który ofiarował plac pod budowę (4000m2) udzielił również na niski procent pożyczki w kwocie 25000 koron i zadeklarował także pożyczkę na budowę bursy gimnazjalnej. Dołączyli się do niego: hr. Edward Mycielski 25000 koron; dr Piotr Marczak 1200 koron.
Rada Miejska w Chrzanowie, która przez cały czas pomagała w utrzymaniu gimnazjum prywatnego, a potem państwowego, przyznała subwencję 5000 koron, a Wydział Towarzystwa Prywatnego Gimnazjum Realnego w Chrzanowie pożyczkę w kwocie 10000 koron.
1 września 1512 r. budynek gimnazjum został poświęcony przez proboszcza Jakuba Kamieńskiego, a 3 wrzenia rozpoczęto w nim naukę.
Dyrektor Prywatnego Gimnazjum w Chrzanowie wydawał sprawozdania z działalności szkoły, które były drukowane na zakończenie roku szkolnego w drukami Lippmana Diamanta. Podają one następujące ważne wydarzenia z życia gimnazjum w roku szkolnym 1912/13:
W tym roku szkolnym powstała drużyna harcerska kierowana przez profesora Józefa Pietrzaka. Należała do niej większość uczniów szkoły. Wprowadzono także obowiązkowe lekcje gimnastyki, które odbywały się w sali "Sokoła". Powiększone zostały zbiory pomocy naukowych z historii naturalnej, geografii, mineralogiczne i biblioteczne.
Pojawili się nowi nauczyciele: Tadeusz Urbańczyk (język polski, historia, prowadził bibliotekę szkolną), Józef Pietrzak (geografia, matematyka, historia, gimnastyka), Witold Wyspiański (geografia, matematyka, historia, kaligrafia). Ze szkoły odszedł Ludwik Kita zaangażowany do gimnazjum w Buczaczu.
Po egzaminach wstępnych klasa I liczyła 45 uczniów. W ciągu roku szkolnego wystąpiło 3 uczniów. Ogółem w klasach I i II było 80 uczniów (Chrzanów - 40 uczniów, powiat chrzanowski - 39 uczniów, z innego powiatu -1 uczeń).
W roku szkolnym 1913/14 zgłosiło się 41 kandydatów do klasy I. W tym też roku wprowadzono do klasy III język grecki jako przedmiot nadobowiązkowy.
Wciąż kontynuowano zabiegi o upaństwowienie Gimnazjum. Sprawą tą zajmował się przede wszystkim poseł na Sejm, hr. Edward Mycielski. Ostatecznie na posiedzeniu Sejmu Krajowego oraz za zgodą Rady Szkolnej Krajowej i Ministerstwa Oświecenia, po trzech latach istnienia szkoły, uzyskano zgodę na jej upaństwowienie. 17 lipca 1914 r. starostwo w Chrzanowie zostało zawiadomione, że Ministerstwo Wyznań i Oświecenia przystąpi do upaństwowienia Gimnazjum na początku roku szkolnego 1914/15. Przyjęte zostały także wnioski o oddanie bezpłatnie na własność Skarbu Państwa budynku szkolnego, wewnętrznego urządzenia i zbiorów naukowych.
